PROF. PAUL VAN TONGEREN & ALINE D’HAESE

Zijn interpersoonlijke verbindingen mogelijk en wenselijk? Dat is de cruciale vraag van de extra online-aflevering van het denk- en filosofieproject ‘Onze toekomst herdenken’, met prof. Paul van Tongeren en auteur en filosofe Aline D’Haese. Deze speciale FILM #10 is meteen te bekijken via deze link. Voor de promotietrailer met Denker des Vaderlands Paul van Tongeren kunt u hier terecht.

PROF. PAUL VAN TONGEREN – DE  VORMING VAN EEN MENSELIJKE GEMEENSCHAP

Filosoof Paul van Tongeren, professor emeritus en huidige Denker des Vaderlands in Nederland, is de hoofdspreker van deze extra editie. Hij schreef zopas een nieuw boek over de ervaring van vriendschap: Doodgewone vrienden. Vanuit zijn kennis en inzichten houdt hij een scherpzinnige uiteenzetting over de mogelijke inbreng van filosofie bij de vorming van een menselijke gemeenschap. In zijn afsluitende bespiegeling komt deze academische en toch heel publieksgerichte denker ook toe aan de kernvraag van onze toekomstgerichte cyclus: ‘Met welke filosofie kunnen we verder?’ Even erudiet als verrassend…

Paul van Tongeren: “In menselijk leven draait alles om betekenis; vanwege de onvermijdelijke onzekerheid van alle betekenis-verstaan, zoeken mensen naar (h)erkenning, gemeenschap en consensus; de filosofie voorkomt dat die consensus versteent en de mens verstart. Vriendschap verbindt consensus en dissensus.”

ALINE D’HAESE – DE ZIJKANT VAN VRIENDSCHAP

Filosofe en classica Aline D’Haese, verbonden aan de KU Leuven, houdt voorafgaand, als ’tegenspreekster’, een kritische beschouwing over de jongste publicaties van Paul van Tongeren: ‘Het wonder van betekenis’ en vooral ‘Doodgewone vrienden’ (beide bij uitgeverij Boom, 2021). In ‘De zijkant van de filosofie’ ging deze Vlaamse academica recent met de Nederlandse denker Frank Meester een zinderende dialoog aan over de negatie van vrouwelijke filosofen doorheen de geschiedenis van de wijsbegeerte. Hoe beoordeelt zij de inzichten, denkwijze en suggesties van de nieuwe ‘Denker des Vaderlands’? En in welke kritieken en standpunten, denkt zij, zou prof. Paul Van Tongeren haar kunnen en moeten tegemoet treden? Uiteindelijk houdt zij een indringend pleidooi met sterke argumenten voor drie fijnzinnige vrouwelijke denkers die ook over vriendschap uitmuntend hebben gedacht en geschreven.

Aline D’Haese: “Omdat ik mijn vrienden bewonder in hun uniek zijn, heb ik aandacht voor hun overwegingen en respecteer ik de manier waarop zij in de wereld staan. Dankzij mijn vriendschap, die altijd betrokken is op de wereld en vandaar bij uitstek publiek is, kan ik anders denken dan mijn vrienden, zonder dat dat een bedreiging vormt voor de wereld die we delen.”

Aline D’Haese (1976) studeerde klassieke talen aan de KU Leuven. Daarna studeerde ze summa cum laude af in de wijsbegeerte. Ze is docent Latijn, Grieks en filosofie en is verbonden aan de Universiteit van Leuven. Ze leverde een bijdrage aan het filosofische fotoboek Diner pensant (2015) van Valerie Granberg en aan het werkboek van Het goede leven en de vrije markt (2019). In De zijkant van de filosofie (Boom, 2021) voert ze met filosoof Frank Meester een dialoog over vrouwelijk denken.

Paul van Tongeren (1950) is emeritus hoogleraar wijsgerige ethiek van de Radboud Universiteit in Nijmegen (1988-2015). Hij was daarnaast bijzonder hoogleraar wijsbegeerte namens de Radboud Stichting aan de Universiteit Leiden (1985-1991) en buitengewoon hoogleraar ethiek aan de KU Leuven (2002-2016) en geassocieerd onderzoeker aan de Universiteit van Pretoria. Naast zijn academische werk publiceert Paul van Tongeren toegankelijke boeken op basis van zijn grootste interesses: de deugdethiek van Aristoteles en het nihilisme van Friedrich Nietzsche. Hij is sinds 2005 lid van het Filosofisch Elftal van dagblad Trouw en samen met Tinneke Beeckman covoorzitter van het Vlaams-Nederlands FORUMvoorFILOSOFIE. In 2013 won hij met Leven is een kunst de Socratesbeker voor het urgentste en meest oorspronkelijke Nederlandstalige filosofieboek. In 2021 publiceerde hij achtereenvolgens Het wonder van betekenis. Zoeken naar geluk en wijsheid en Doodgewone vrienden. Nadenken over vriendschap (uitgeverij Boom).

EXTRA LEZING: POGINGEN TOT VERBINDEND DENKEN. Als FILM #10 via deze link meteen te herbekijken, ook via de startpagina van www.hetzoekendhert.be. Het uitzendschema van de cyclus vindt u hier. Onze programmabrochure van 16 bladzijden met teksten en foto’s kunt u doorbladeren op issuu.com. 

ONZE TOEKOMST HERDENKEN is een project van filosofiehuis Het zoekend hert, in samenwerking met Humanistisch Verbond, Knack, Literatuur Vlaanderen, Masereelfonds, Stichting Sanegeest, Vlaams-Nederlands FORUMvoorFILOSOFIE en andere partners.