‘ERASMUS EN DE OMWEGEN VAN EEN DWARSDENKER’

HIER TE BEKIJKEN VANAF ZONDAG 25-04-2021 OM 11:00 – VIA DEZE LINK

De Nederlandse historica en auteur Sandra Langereis publiceerde zopas haar biografie Erasmus: dwarsdenker (De Bezige Bij, 2021). Daarin volgt zij de vermaarde humanist op zijn levenspad. Kenmerkend is een passage over het historische kanunnikenhuis in Anderlecht waar Erasmus in het jaar 1521 enkele maanden in de luwte leefde, om veelvuldig in de achterliggende tuin te gaan wandelen. In deze intussen vermaarde filosofische en kunstzinnige tuin wordt Sandra Langereis filmisch in beeld gebracht terwijl zij passages uit haar biografie voorleest.

In de videoreeks ‘Vrij lezen in de natuur’ plaatsen filosofiehuis Het zoekend hert en Humanistisch Verbond individuele denkers en auteurs op hun eentje midden in een natuurlijke omgeving. Via een videomontage presenteren die filosofische auteurs van daaruit hun gedachten uit nieuw geschreven werk aan aandachtige huisgezinnen of afgezonderde enkelingen voor hun PC. In een eerste aflevering las dr. Tinneke Beeckman voor uit haar boek Machiavelli’s lef. Levensfilosofie voor de vrije mens (Boom, 2021). Nu is dus de Nederlandse biografe van Desiderius Erasmus aan de beurt.

MUSEUM ERASMUSHUIS

Sandra Langereis wandelt in de stadstuinachtige buitenruimte van het Erasmushuis. Dit historische pand, opgetrokken uit ‘Spaanse’ bakstenen, is een van de oudste woonhuizen in Brussel (1460-1515) en geldt als een zeldzaam overblijfsel van de gotische stijl. Het heeft een puntdak met trapgevels en met aan weerszijden twee vierhoekige schoorstenen die de Vlaamse renaissance inluiden. Van mei tot oktober 1521 was Erasmus er te gast bij Pieter Wyckman, kanunnik van Anderlecht. Hier werkte hij aan zijn vertaling (van Grieks naar Latijn) van het Nieuwe Testament, met het oog op een nieuwe editie. In de 20ste eeuw werd in dit pand een museum ingericht. Aan de hand van oude boeken tentoongesteld in een gereconstrueerd interieur, biedt het museum Erasmushuis een beeld van het leven van de bekende humanist en het intellectuele universum van de Renaissance.

FILOSOFISCHE TUIN

De tuinen van het Erasmushuis, waar Sandra Langereis wandelt en leest, dateren uit verschillende perioden. De boomgaarden uit het begin van de 20ste eeuw werden omgewerkt tot tuin door landschapsarchitect Charles Van Elst. In 1987 creëerde tuinarchitect René Pechère een ommuurde kruidentuin zo’n honderd geneeskrachtige planten. De biografe van Erasmus verwijlt tijdens de filmopnamen het meest in de filosofische tuin, waar medio maart immers de Paasbloemen kleurrijk tierden. De filosofische tuin werd in 2000 ontworpen door landschapsarchitect Benoit Fondu, die zich liet inspireren door de dialoog ‘Het religieuze banket’, geschreven door Erasmus na zijn verblijf in Anderlecht. In een reeks cartografische perken kan de bezoeker planten en bloemen ewonderen die Erasmus tijdens zijn vele reizen heeft kunnen aanschouwen. In deze tuin zijn ook hedendaagse kunstwerken te beleven, zoals de kijkkamer van de Barcelonese kunstenares Perjaume, met 14000 brillenglazen in lood, en werk van Catherine Beaugrand, Marie-Jo Lafontaine en Bob Verschueren.

De lezingen en wandelingen van Sandra Langereis werden gecapteerd op een bijzonder stormachtige dag. Daardoor wordt zij in de film simultaan begeleid door langdurige windstoten en sfeervolle werkstukken van Johannes Ockeghem (1410-1497), een van de geliefde componisten van de jonge Erasmus.

‘VRIJ LEZEN IN DE NATUUR #2 – Sandra Langereis: ‘Erasmus en de omwegen van een dwarsdenker’.  Speelduur: 25’48. Vanaf zondag 25 april 2021 om 11 uur gratis te bekijken en te herbekijken via deze website. Klik hier of in de grote foto – en kijk!